บทนำ ความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างประเทศไทยและนครรัฐวาติกัน

 
             ในปี พ.ศ. 2205 (ค.ศ.1662) สมเด็จพระสันตะปาปา Alexander ที่ 7 ได้จัดส่งคณะมิชชันนารีชุดแรกเดินทางมายังกรุงศรีอยุธยาในรัชสมัยของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช นับเป็นคณะผู้ก่อตั้งคริสตศาสนาในไทยเป็นคณะแรก สมเด็จพระสันตะปาปา Innocent ที่ 11ได้มีพระราชสาส์นมาถวายพระพรสมเด็จพระนารายณ์ เมื่อ 4 ตุลาคม พ.ศ. 2222 (ค.ศ.1679) ซึ่งทรงมีพระราชสาส์นตอบในปี พ.ศ. 2223 (ค.ศ.1680) แต่เรืออัญเชิญพระราชสาสน์ได้ประสบอุบัติเหตุแตกกลางทะเล ต่อมาสมเด็จพระสันตะปาปา Innocent ที่ 11 จึงได้มีพระราชสาส์นมาอีกเป็นครั้งที่ 2 ลงวันที่ 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2230 (ค.ศ.1687) ในปี พ.ศ. 2231 (ค.ศ.1688) สมเด็จพระนารายณ์ทรงส่งคณะนำโดยเจ้าพระยาโกษาธิบดี (ปาน) เดินทางไปยังกรุงโรม เพื่ออัญเชิญพระราชสาส์นตอบไปถวาย ลงวันที่ 23 ธันวาคม พ.ศ. 2231 (ค.ศ.1688) ในปลายศตวรรษที่ 17 ได้เกิดความปั่นป่วนในพระราชอาณาจักรจากการสงครามกับพม่าซึ่งนำไปสู่การเสียกรุงในที่สุด คริสตจักรในกรุงศรีอยุธยาจึงถูกทำลายลง 
 
         ในสมัยรัตนโกสินทร์เป็นต้นมาคริสตจักรได้เริ่มฟื้นฟูกลับคืนมาอีกครั้ง พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงมีพระราชสาส์นติดต่อกับสมเด็จพระสันตะปาปา Pius ที่ 9 ระหว่างปี พ.ศ. 2394-2404 (ค.ศ.1851-1861) พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้เสด็จประพาสนครวาติกันในระหว่างเสด็จประพาสยุโรปใน  ปี พ.ศ.2440 (ค.ศ.1897) ได้ทรงเยี่ยมสมเด็จพระสันตะปาปา Leo ที่ 13 นับเป็นการแลกเปลี่ยนการเยือนเป็นครั้งแรกในระดับประมุขของประเทศระหว่างราชอาณาจักรไทยและศาสนจักรวาติกัน ซึ่งต่อมาพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ ได้เสด็จเยือนกรุงโรม และทรงพบสมเด็จพระสันตะปาปา Pius ที่ 11 เมื่อเดือนมีนาคม พ.ศ. 2477 (ค.ศ.1934) พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถได้เสด็จประพาสนครวาติกันในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2503 (ค.ศ. 1960) และทรงเยี่ยมสมเด็จพระสันตะปาปา John 23  
 
         ราชอาณาจักรไทยและศาสนจักรวาติกัน ได้สถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างกันเมื่อวันที่ 26 เมษายน พ.ศ. 2512 (ค.ศ.1969) ฝ่ายไทยได้มอบให้สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงเบิร์น ดูแลความสัมพันธ์ไทย-วาติกัน สมเด็จพระสันตะปาปาจอห์น ปอล ที่ 2 ได้ทรงแต่งตั้งคาร์ดินัลชาวไทยคนแรก เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2526 (ค.ศ. 1983) คือ คาร์ดินัล มีชัย กิจบุญชู สมเด็จพระสันตะปาปาจอห์น ปอล ที่ 2 เสด็จเยือนประเทศไทยเป็นครั้งแรกระหว่างวันที่ 10-11 พฤษภาคม พ.ศ. 2527 (ค.ศ.1984) หลังจากเยือนประเทศไทยพระองค์ยังได้เสด็จเยือนสาธารณรัฐเกาหลี ปาปัวนิวกินีและหมู่เกาะโซโลมอนในคราวเดียวกันอีกด้วย ในระหว่างการเยือนไทยนี้สมเด็จพระสันตะปาปาได้เยี่ยมค่ายผู้อพยพที่พนัสนิคม และเรียกร้องวิงวอนให้ประเทศต่างๆ ให้ความช่วยเหลือแก่ผู้อพยพเหล่านั้น อีกทั้งยังทรงบริจาคเงินสดช่วยเหลือผู้ลี้ภัยอินโดจีนเป็นจำนวน 1 ล้านบาทอีกด้วย แสดงถึงความเป็นห่วงเป็นใยกัน เพื่อความความสัมพันธ์อีกอันยาวนานตลอดไป